Zęby nie lubią zimy i zimna! Zobacz co szkodzi zębom zimą i jak zapobiegać zimowym problemom stomatologicznym
Czy zęby lubią zimę? To pytanie może wydawać się dziwne, ale ma sens. Zima to pora roku, która niesie ze sobą wiele wyzwań dla naszego zdrowia, w tym także dla naszych zębów. Niskie temperatury, suche powietrze, częste przeziębienia i infekcje mogą wpływać negatywnie na stan naszej jamy ustnej i powodować różne problemy stomatologiczne. Jakie mogą być to problemy i jak przygotować się na zimne dni, aby im zapobiec? Sprawdzamy!
Wrażliwość zębów na zimno
Jednym z najczęstszych problemów, który pojawia się zimą, jest wrażliwość zębów na zimno. Odczuwamy ją jako ostry ból lub dyskomfort podczas wdychania zimnego powietrza, picia lub jedzenia zimnych napojów i potraw. Wrażliwość zębów na zimno może być spowodowana przez kilka czynników. Jednym z nich są odsłonięte szyjki zębowe, czyli części korzenia zęba, która nie jest pokryta szkliwem. Szyjki zębowe mogą być odsłonięte przez nadmierne szczotkowanie, cofanie się dziąseł w wyniku chorób przyzębia lub starzenia się. Kolejnym powodem wrażliwości jest uszkodzenie szkliwa, czyli najtwardszej warstwy zęba, która chroni go przed czynnikami zewnętrznymi. Szkliwo może być uszkodzone przez próchnicę, erozję kwasową spowodowaną na przykład przez spożywanie kwaśnych produktów lub wymioty, ścieranie mechaniczne spowodowane przez zgrzytanie lub zaciskanie zębów lub pęknięcia i złamania. – mówi dr. Romana Markiewicz-Piotrowska, z Kliniki Stomatologicznej Piotrowscy i Bejnarowicz.
Wrażliwość zębów na zimno występuje również w przypadku zapalenie miazgi, czyli tkanki znajdującej się wewnątrz zęba, która zawiera nerwy i naczynia krwionośne. Zapalenie miazgi może być wywołane przez głęboką próchnicę, uraz lub infekcję bakteryjną.
Istnieje szereg rozwiązań, które pomagają zapobiegać wrażliwości zębów na zimno. Przede wszystkim warto zastosować specjalną pastę przeznaczoną dla osób z wrażliwymi zębami. Takie pasty zawierają substancje zmniejszające przewodnictwo nerwowe lub tworzące barierę ochronną na powierzchni szkliwa. Ważne jest, aby unikać nagłych zmian temperatury w jamie ustnej, np. nie pić gorącej herbaty zaraz po wyjściu na mróz, oraz ograniczyć spożywanie kwaśnych produktów, takich jak cytrusy, napoje gazowane czy wino, które osłabiają szkliwo i sprzyjają erozji kwasowej. Istotna jest również codzienna higiena jamy ustnej, która powinna być staranna ale delikatna. Zęby należy szczotkować delikatnie i dokładnie, używając miękkiej szczoteczki i niewielkiej ilości pasty. Nie należy szczotkować zbyt mocno ani za długo, ponieważ może to prowadzić do uszkodzenia szkliwa i odsłonięcia szyjek zębowych. Warto również regularnie odwiedzać dentystę i leczyć próchnicę oraz inne choroby jamy ustnej. W przypadku zapalenia miazgi konieczne może być wykonanie leczenia kanałowego lub usunięcia zęba.
Pęknięcia i złamania zębów
Nie da się ukryć, że zimą jesteśmy bardziej narażeni na upadki i urazy. To samo tyczy się zębów, które w zimowe miesiące także wymagają specjalnej troski, gdyż zimą wzrasta ryzyko pęknięcia lub złamania zęba. Powody mogą być różne, jednym z najczęstszych jest uderzenie lub upadek, np. podczas jazdy na nartach, łyżwach lub sankach. mogą spowodować uszkodzenie zęba lub nawet jego wyrwanie. Sprzyjające uszkodzeniom są także nagłe zmiany temperatury w jamie ustnej, np. gdy gryziemy lód, cukierki lub gorący karmel. Gwałtowne skoki temperatury mogą spowodować pęknięcie szkliwa lub nawet korzenia zęba. Wspomniane wcześniej zgrzytanie lub zaciskanie zębów, zwane także bruksizmem, które często nasila się pod wpływem stresu lub napięcia mięśniowego, może również doprowadzić do osłabienia zębów, a w rezultacie pęknięć lub złamań.
Czy można zapobiec pęknięciom i złamaniom zębów? Można, a działania profilaktyczne są w tym przypadku bardzo skuteczne. Podczas uprawiania sportów zimowych lub innych aktywności, które mogą wiązać się z ryzykiem urazu jamy ustnej warto używać ochraniaczy na zęby. Unikać gryzienia twardych produktów spożywczych i podgryzania twardych przedmiotów, takich jak lód, cukierki, orzechy czy długopisy. W żadnym wypadku nie otwierać za pomocą zębów żadnych opakowań, czy też butelek, do tych czynności należy użyć dedykowanego sprzętu. Jeśli cierpimy na ścieranie zębów wynikające z bruksizmu, po prostu trzeba to wyleczyć. Można to zrobić poprzez stosowanie relaksacyjnych technik oddechowych, masażu mięśni twarzy i szyi, noszenia specjalnych szyn nocnych lub leczenia farmakologicznego. Przydatne będą również regularne wizyty u dentysty oraz badanie radiologiczne zębów, które może wykryć niewidoczne pęknięcia lub złamania.
Suchość w jamie ustnej
Zima sprzyja występowaniu nadmiernej suchości w jamie ustnej. Jest to stan, w którym ilość śliny jest niewystarczająca do utrzymania prawidłowego nawilżenia i oczyszczania jamy ustnej. Ślina jest niezbędna dla utrzymania prawidłowej higieny jamy ustnej, ponieważ ma działanie oczyszczające, nawilżające i antybakteryjne. Jeśli śliny jest za mało, nazywamy to suchością ust lub kserostomią. Suchość w jamie ustnej może być uciążliwa i nieprzyjemna, a czynnikami które najczęściej ją powodują są między innymi: niska wilgotność powietrza wynikająca z działania ogrzewania lub klimatyzacji, która wysusza błony śluzowe jamy ustnej i nosa; Odwodnienie organizmu, które może być spowodowane przez niedostateczne spożywanie płynów, gorączkę, wymioty lub biegunkę. Nadmierną suchość w ustach mogą spowodować również niektóre leki, takie jak leki przeciwhistaminowe, przeciwdepresyjne, na nadciśnienie czy moczopędne, które jako skutek uboczny mogą zmniejszać wydzielanie śliny. Niektóre choroby, takie jak cukrzyca czy choroba Sjögrena także mogą zaburzać funkcjonowanie gruczołów ślinowych.
Suchość ust może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, takich jak próchnica, zapalenie dziąseł i nieświeży oddech. Aby temu zapobiec, warto pić dużo wody i innych bezalkoholowych napojów o niskiej zawartości cukru i kofeiny, żuć gumę bez cukru lub ssac cukierki bez cukru, które stymulują wydzielanie śliny i zapobiegają powstawaniu nieprzyjemnego zapachu z ust. Można również stosować nawilżające preparaty do jamy ustnej, takie jak żele, spraye czy płyny do płukania.
Kategorycznie zminimalizować lub całkowicie odrzucić palenie tytoniu i picie alkoholu, które dodatkowo wysuszają jamę ustną i podrażniają błony śluzowe.
Infekcje i imprezy
Zima to także czas częstych infekcji górnych dróg oddechowych, takich jak przeziębienie czy grypa. Te choroby mogą wpływać na stan naszych zębów i dziąseł na kilka sposobów. Po pierwsze, podczas choroby często oddychamy przez usta, co sprzyja wysychaniu śluzówki i suchości ust. Po drugie, podczas choroby często sięgamy po leki przeciwbólowe lub przeciwzapalne, które mogą podrażniać błonę śluzową jamy ustnej lub zaburzać krzepliwość krwi. Po trzecie, podczas choroby często mamy obniżoną odporność organizmu i zmniejszoną zdolność do walki z bakteriami i wirusami. Aby temu zapobiec, warto dbać o higienę jamy ustnej podczas choroby, unikać leków drażniących błonę śluzową i wspomagać odporność organizmu. – zaleca dr. Romana Markiewicz-Piotrowska, z Kliniki Stomatologicznej Piotrowscy i Bejnarowicz.
Ostatnim czynnikiem mogącym wpływać negatywnie na nasze zęby są. Zimowe święta i okazje do celebrowania ze znajomymi i rodziną. Wtedy często zwiększamy spożycie słodyczy, alkoholu i innych produktów, które mogą szkodzić naszym zębom. Słodycze i alkohol zawierają dużo cukru, który jest pożywką dla bakterii próchnicowych. Alkohol dodatkowo obniża pH w jamie ustnej, co sprzyja demineralizacji szkliwa. Inne produkty, takie jak orzechy, chipsy czy popcorn, mogą powodować pęknięcia lub złamania zębów. Aby temu zapobiec, warto ograniczać spożycie tych produktów, myć zęby po każdym posiłku lub przekąsce i unikać gryzienia twardych przedmiotów.
Wiemy już dlaczego zęby nie lubią zimy, wiemy też, że przy odrobinie troski i dozie ostrożności mogą ją polubić. Wystarczy zadbać o zdrowie naszych zębów w zimowe dni, stosować odpowiednie środki ochronne i regularnie odwiedzać dentystę, a zimowy czas stanie się przyjemnością.
Więcej o zdrowym i pięknym uśmiechu na www.piotrowscybejnarowicz.pl